LET'S PLAY, LEARN AND CLIL!
Ucząc się języka zdobywajmy wiedzę i odkrywajmy świat!
Czy zastanawialiśmy się, jaką funkcję w naszym życiu pełni język? To na pewno najbardziej skuteczne naturalne narzędzie opisywania otaczającego nas świata, wyrażania myśli, odczuć, woli oraz interakcji z innymi. Język to również klucz do interpretacji rzeczywistości, gdyż w dużej mierze postrzegamy ją właśnie przez pryzmat języka. Ten ukształtowany społecznie system budowania wypowiedzi nie może istnieć bez kontekstu kultury i cywilizacji, ani w oderwaniu od otaczającego nas świata. W tej perspektywie naturalna nauka języka to nie tylko asymilacja wyrazów i struktur komunikacyjnych, ale jego chłonięcie poprzez całościowe poznawanie otaczającego nas świata. Nauka języka obcego, aby była skuteczna, powinna więc przybrać podobną formę nie skupiając się tylko na języku jako takim, ale w równym stopniu na tym, co za jego pomocą opisujemy. Idea ta jest obecnie szeroko stosowana we współczesnym podejściu do zagadnienia nauczania języków obcych konkretyzując się w różnych działaniach edukacyjnych, w szczególności znajdujących wyraz w koncepcji zintegrowanego kształcenia przedmiotowo-językowego (z ang. CLIL, czyli Content and Language Integrated Learning). Jest to strategia edukacyjna łącząca naukę języka z poznawaniem zagadnień o charakterze ogólnym i nie związanym bezpośrednio z wiedzą o samym języku. W kontekście przedszkolno-szkolnym przedmiotem nauczania tego typu są najczęściej nauki przyrodnicze, techniczne, społeczne i humanistyczne (w zakresie od bardzo elementarnych zagadnień z zakresu wiedzy przedszkolnej lub wczesnoszkolnej, skończywszy na nauce konkretnych przedmiotów w obcym języku), jednak w praktyce realizacja CLIL odbywa się poprzez przekazywanie każdego rodzaju wiedzy pozajęzykowej w trakcie nauki języka.
Gra do nauki języka obcego jako element zintegrowanego nauczania przedmiotowo-językowego
Tak zwane gry językowe (czyli sformalizowane gry edukacyjne do nauki języków obcych), poza oczywistymi zaletami wynikającymi z ich natury (takimi jak połączenie nauki z zabawą i zdrową rywalizacją, sprzyjanie odstresowaniu i poznawaniu języka mimochodem, zaangażowaniu emocji i relacji społecznych) mogą przekazywać konkretną wiedzę praktyczną, naukową i kulturową o otaczającym świecie realizując koncepcję CLIL.
Posługiwanie się zegarkiem
Przykładem bardzo podstawowej gry realizującej elementy nauczania o otaczającym świecie jest Time dominoes – gra językowa ucząca nazywania godzin w języku angielskim i jednocześnie – w przypadku użytkownika dziecięcego – pełniąca rolę narzędzia edukacyjnego ukierunkowanego na naukę posługiwania się zegarkiem oraz budująca świadomość funkcjonowania człowieka oraz cywilizacji w ujęciu czasowym. Gra Time dominoes istnieje też w wersji językowej niemieckiej: Das Uhrzeit-Domino, hiszpańskiej: El dominó de las horas, francuskiej: Les dominos des heures, oraz włoskiej: Il domino delle ore.
Podstawy matematyki
Z kształceniem opartym o przedmiot typowo szkolny spotkamy się w grze The Great Game of Numbers (Das große Zahlenspiel / El juego de los números / Le Jeu des Nombres / Il gioco dei numeri). Ta prosta zabawa w bingo skutecznie łączy naukę języka z poznawaniem liczb i wykonywaniem prostych działań matematycznych, przyczyniając się tym samym do rozwoju i utrwalania kompetencji matematycznych u dziecka.
Produkty spożywcze i odzieżowe oraz ich zakupy
Jednymi z kluczowych kompetencji cywilizacyjnych są umiejętność dokonywania zakupów i znajomość powszechnie dostępnych dóbr konsumpcyjnych. Gra My Shopping List (Lasst uns einkaufen! / ¡Vamos al mercado! / Faisons les courses! / La lista della spesa) ucząc nazw produktów żywnościowych kształtuje zarazem wiedzę ogólną związaną z ich kupowaniem, przeznaczeniem i zasadami zdrowego żywienia. Z kolei gra Pack your Bag (Wir packen unseren Koffer / ¡Haz la maleta! / Faisons la valise / Prepara la valigia) uczy nazw części garderoby, przeznaczenia ubrań i nazw przydatnych akcesoriów związanych z odzieżą i ubiorem.
Wiedza przyrodnicza
Ważnym elementem edukacji młodego człowieka jest elementarna wiedza przyrodnicza. Przykładem dosyć prostej gry przekazującej wiedzę z zakresu przyrody jest The Animal Kingdom (Die Welt der Tiere / El reino de los animales / Le monde animal / Il regno animale) – gra prezentująca królestwo zwierząt, środowisko występowania i typowe cechy budowy blisko siedemdziesięciu popularnych gatunków fauny z całego świata.
Miasto i cywilizacja
Praktyczna wiedza związana z życiem w mieście: Around the city (Unterwegs in der Stadt / Por la ciudad / Un petit tour en ville / Un giro in città) to przykład gry dostarczającej dzieciom użytecznych informacji związanych z funkcjonowaniem cywilizacji, specyfiką miasta, jego infrastrukturą, organizacją transportu i zasadami bezpieczeństwa.
Zdrowie i medycyna
Bezpieczeństwo to również ochrona zdrowia i znajomość najbardziej podstawowych zagadnień medycznych. W fundamenty wiedzy o anatomii człowieka, popularnych urazach i dolegliwościach, rodzajach hospitalizacji, interwencji medycznych oraz typach leków wprowadzi nas zabawna gra How are you? (Wie geht’s? / ¿Qué tal estás? / Comment ça va? / Come stai?).
Życie zawodowe i relacje społeczne
Praktyczna wiedza o otaczającym świecie, z którą zapoznają się dzieci i nastolatki, obejmuje ponadto znajomość realiów życia we współczesnym społeczeństwie, w tym zajęć, obowiązków i wyzwań podejmowanych przez osoby dorosłe. W tym kontekście zastosowanie znajduje gra That’s My Job! (Das ist meine Arbeit! / ¡Esta es mi profesión! / C’est mon métier! / È il mio lavoro!) przedstawiająca sześćdziesiąt współczesnych zajęć i zawodów oraz opisująca ich specyfikę. Z kolei kultywowaniu relacji na gruncie społecznym poświęcona jest gra Let’s Party! (Lasst uns feiern! / ¡Todos de fiesta! / Faisons la fête! / Festeggiamo!).
Ekologia
We współczesnej edukacji nie może zabraknąć tematyki kształtującej świadomość ekologiczną młodego człowieka. Gra planszowa Play for the Planet ( Der Planet steht auf dem Spiel / El planeta en juego / La planète en jeu / Il pianeta in gioco) poświęcona zagadnieniom związanym z segregacją śmieci i odpadów, recyklingiem, energiami odnawialnymi i produkcją zdrowej żywności przybliży każdemu młodemu człowiekowi rozległy temat ekologii, nauczy posługiwania się specyficznymi nazwami i zwrotami oraz budowania swobodnych wypowiedzi na ten temat w najpopularniejszych językach europejskich takich jak angielski, niemiecki, hiszpański, francuski czy włoski.
Geografia, kraje i kultury
Rozwijanie wiedzy geograficznej, cywilizacyjnej i kulturowej to również bardzo istotny element kształcenia. Gry Roundtrip of Britain, Roundtrip of the U.S.A., Die Rundreise, Viaje por España, Voyage en France, Viaggio in Italia i Zhōngguó yóu dostarczą uczniom podstawowej wiedzy o Wielkiej Brytanii, Irlandii, Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Hiszpanii, Francji, Włoszech i Chinach, w tym o specyfice geograficznej tych państw, poszczególnych miastach, najważniejszych faktach i postaciach historycznych, zabytkach, popularnych świętach, kuchni i kulturze. Z kolei gry English Championship, Deutsch Meisterschaft, Campeonato de español, Championnat de français i Campionato d’italiano rozszerzą nabytą wiedzę o szczegółowe informacje dotyczące kultury, sztuki, muzyki, kina, literatury, historii, tradycji, ustroju politycznego, edukacji, ochrony zdrowia, typowych rozrywek, przyrody i osiągnięć cywilizacyjnych. Uzupełnieniem powyższych gier są English Paperchase, Schnitzeljagd Deutsch, ¡Sigue la pista!, Piste à suivre i Segui l’indizio poświęcone szeroko pojętym symbolom i ikonom kulturowym tych krajów takim jak osoby, zabytki , wytwory kultury i sztuki, charakterystyczne produkty, potrawy, ciekawostki i osobliwości przyrodnicze.
Do dzieła!
Idea Play and Learn doskonale sprawdza się w zintegrowanym kształceniu przedmiotowo-językowym znacząco wzbogacając proces nauczania oraz podnosząc jego jakość i skuteczność. Sięgajmy więc po gry językowe, gdyż ta forma materiałów edukacyjnych skupia w sobie nie tylko liczne zalety dydaktyczne oferowane przez gry i zabawy, ale tematycznie przybliża wiele zagadnieniach pozajęzykowych z dziedziny nauk przyrodniczych, humanistycznych i wiedzy cywilizacyjnej.
